Lĩnh vực hoạt động
DANH MỤC MÁY BƠM
Tin tức
Từ cái tên của loại thiết bị này chúng ta cũng có...
Lĩnh vực hoạt động
7 lỗi thường gặp ở máy bơm nước và cách tự sửa chữa nhanh
Những lỗi thường gặp ở máy bơm nước và cách tự sửa
Hệ thống cấp nước sinh hoạt của bạn khi mở vòi nước nhưng dòng chảy yếu ớt rồi tắt hẳn. Xuống kiểm tra thì chiếc máy bơm đang ì ra hoặc kêu những tiếng động lạ... Đây là tình huống "dở khóc dở cười" mà hầu hết các gia đình đều từng gặp phải, gây gián đoạn và phiền toái không nhỏ cho sinh hoạt.
Tuy nhiên, không phải sự cố nào cũng cần đến thợ. Với kinh nghiệm nhiều năm trong ngành, chúng tôi nhận thấy phần lớn các vấn đề đều xuất phát từ những nguyên nhân đơn giản. Bài viết này, với góc nhìn của một chuyên gia kỹ thuật, sẽ là cẩm nang toàn diện, hướng dẫn bạn từng bước nhận biết và xử lý 7 lỗi máy bơm phổ biến nhất ngay tại nhà, giúp bạn chủ động hơn và tiết kiệm chi phí đáng kể.
Một lưu ý rất quan trọng!
Luôn NGẮT HOÀN TOÀN NGUỒN ĐIỆN (ngắt cầu dao, aptomat) trước khi thực hiện bất kỳ thao tác kiểm tra hay sửa chữa nào trên máy bơm. Sử dụng dụng cụ được bảo vệ cách điện tại các điểm tiếp xúv. Nếu cảm thấy không đủ an toàn hãy gọi thợ chuyên nghiệp.
1. Lỗi thường gặp nhất: Máy bơm chạy nhưng không lên nước
Đây có thể nói là sự cố phổ thường gặp nhất mà người sử dụng máy bơm gặp phải. Máy vẫn chạy vù vù nhưng kết quả thì không thấy đâu.
Dấu hiệu nhận biết:
Nghe rõ tiếng motor quay, sờ vào thấy máy rung nhưng vòi nước ở đầu ra không có nước hoặc chỉ rỉ ra vài giọt yếu ớt.
Nguyên nhân thường gặp:
- Mất nước mồi (hụt nước): Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Do van một chiều (luppe) ở cuối ống hút không giữ được nước, khiến nước trong buồng bơm và ống hút bị tụt hết.
- Đường ống hút bị hở: Các khớp nối, co, ren trên đường ống hút bị hở khiến không khí bị lọt vào (thường gọi là "e lọt vào"), máy chỉ hút được không khí mà không hút được nước.
- Nguồn nước cạn kiệt: Bể chứa, giếng nước đã hết nước.
- Cánh quạt bơm bị kẹt hoặc gãy: Rác, sỏi đá nhỏ kẹt vào làm cánh quạt không quay được hoặc bị gãy, mòn.
- Luppe (chõ bơm) bị tắc: Lưới lọc của luppe bị rác, bùn đất bịt kín.
Cách khắc phục tại chỗ:
Bước 1: Kiểm tra và mồi lại nước. Ngắt điện, mở nút mồi trên buồng bơm. Từ từ đổ đầy nước vào buồng bơm và cả đường ống hút cho đến khi không thể đổ thêm được nữa. Đóng chặt nút mồi lại rồi thử khởi động máy.
Bước 2: Kiểm tra đường ống hút. Nếu mồi nước xong vẫn không được, hãy kiểm tra lại toàn bộ các khớp nối trên ống hút. Dùng tay siết chặt lại, hoặc tháo ra quấn thêm băng tan (cao su non) rồi vặn lại để đảm bảo độ kín tuyệt đối.
Bước 3: Kiểm tra nguồn nước và luppe. Đảm bảo bể chứa hoặc giếng vẫn còn nước. Kéo ống hút lên kiểm tra xem luppe có bị bùn đất, rác bám vào lưới lọc không và vệ sinh sạch sẽ.
Bước 4 (Nâng cao): Nếu các bước trên không hiệu quả, có thể cánh bơm đã bị kẹt. Ngắt điện, tháo mặt bích ở buồng bơm ra và kiểm tra xem cánh quạt có quay được không, có bị kẹt rác hay gãy vỡ không.
2. Máy bơm nước phát tiếng kêu to bất thường, rung lắc mạnh
Một chiếc máy bơm hoạt động tốt sẽ chạy khá êm. Khi nó bắt đầu "lên tiếng" một cách bất thường, đó là dấu hiệu của sự cố.
Dấu hiệu nhận biết:
Máy bơm phát ra tiếng "rè rè", "lạch cạch" kim loại, "o o" to hơn bình thường và rung lắc mạnh khi hoạt động.
Nguyên nhân thường gặp:
- Ổ bi (bạc đạn) bị hỏng: Đây là nguyên nhân chính. Sau thời gian hoạt động, ổ bi bị khô mỡ, mòn hoặc vỡ, gây ra tiếng kêu rất to và đặc trưng.
- Vị trí lắp đặt không cân bằng: Máy bị kênh, chân đế không được bắt vít chắc chắn xuống nền.
- Vật lạ trong buồng bơm: Sỏi, cát, mảnh vỡ lọt vào buồng bơm và va đập vào cánh quạt khi máy chạy.
Cách khắc phục tại nhà:
Bước 1: Hãy tiến hành kiểm tra lại vị trí đặt máy bơm. Kê lại máy bơm trên một mặt phẳng vững chắc, đảm bảo tất cả chân đế đều tiếp xúc với mặt nền.
Bước 2: Ngắt điện, tháo buồng bơm để kiểm tra và lấy các vật thể lạ ra ngoài nếu có.
Bước 3: Nếu tiếng kêu vẫn còn và xác định phát ra từ trục quay, khả năng cao là ổ bi đã hỏng. Việc thay thế ổ bi đòi hỏi dụng cụ chuyên dụng (cảo), bạn nên liên hệ thợ kỹ thuật để xử lý.
3. Sự cố máy bơm bị rò rỉ điện
Đây được coi sự cố nghiêm trọng vì nó có thể gây nguy hiểm trực đến tính mạng người xung quanh.
Dấu hiệu nhận biết:
- Dùng bút thử điện chạm vào vỏ kim loại của máy thấy đèn báo sáng.
- Khi chạm vào máy hoặc vòi nước kim loại có cảm giác bị giật tê.
Nguyên nhân thường gặp:
- Dây điện đấu nối vào máy bị tróc vỏ, hở ruột đồng và chạm vào vỏ motor.
- Máy bơm đặt ở nơi ẩm ướt, bị nước mưa tạt vào gây ẩm motor.
- Dây cuốn động cơ bên trong bị lão hóa, lớp sơn cách điện bị hỏng gây chạm vỏ.
Cách khắc phục tại chỗ:
Bước 1: Tiến hàng cắt nguồn điện ngay lập tức! Đây là việc phải làm đầu tiên.
Bước 2: Kiểm tra kỹ các mối nối dây điện bên ngoài. Nếu phát hiện chỗ hở, dùng băng keo cách điện chất lượng tốt quấn lại cẩn thận.
Bước 3: Nếu máy bị ẩm, hãy di chuyển đến nơi khô ráo, dùng máy sấy tóc sấy khô toàn bộ phần vỏ motor. Luôn lắp đặt máy bơm có mái che.
Lời khuyên từ chuyên gia: Nếu đã làm các bước trên mà máy vẫn rò điện, nguyên nhân chắc chắn nằm ở cuộn dây bên trong. Tuyệt đối không tự ý tháo dỡ motor. Hãy gọi thợ chuyên nghiệp ngay lập tức để đảm bảo an toàn.
4. Máy bơm liên tục đóng ngắt hoặc tự ngắt bất thường
Lỗi này rất phổ biến ở các dòng máy bơm tăng áp tự động, gây ra tiếng ồn khó chịu và làm giảm tuổi thọ của máy.
Dấu hiệu nhận biết:
Máy tự chạy "tạch" rồi ngắt, vài giây hoặc vài phút sau lại tự chạy rồi ngắt, lặp đi lặp lại dù tất cả các vòi nước đã khóa.
Nguyên nhân thường gặp:
- Rò rỉ đường ống nước ra: Một vòi nước, khớp nối, hoặc thậm chí bồn cầu bị rỉ nước rất nhỏ, làm giảm áp suất trong ống và khiến rơ le kích hoạt máy bơm chạy.
- Rơ le áp suất bị hỏng: Tiếp điểm của rơ le bị mòn hoặc設定 sai, khiến nó trở nên quá nhạy.
- Bình tích áp bị yếu hơi hoặc hỏng: Bình tích áp (bộ phận hình bầu dục hoặc hình trụ nhỏ gắn trên máy) bị mất áp suất khí nén bên trong, không còn khả năng duy trì áp lực.
Cách khắc phục tại chỗ:
Bước 1: Khóa van nước tổng sau máy bơm. Nếu máy ngừng kêu, chứng tỏ đường ống ra có rò rỉ. Hãy kiểm tra kỹ tất cả các vòi nước, bồn cầu để tìm và khắc phục điểm rò rỉ.
Bước 2: Nếu đã khóa van mà máy vẫn kêu, vấn đề nằm ở cụm rơ le - bình tích áp. Hãy kiểm tra bình tích áp, bơm thêm hơi nếu cần (thường bơm bằng bơm xe máy, áp suất khoảng 1.5-1.8 kg/cm²).
Bước 3: Chỉnh lại rơ le áp suất. Việc này đòi hỏi kinh nghiệm, nếu không tự tin, bạn nên gọi kỹ thuật viên.
5. Máy bơm hú to nhưng cánh không quay, nước không lên
Đây là tình trạng máy có điện vào nhưng không thể khởi động được.
Dấu hiệu nhận biết:
Cắm điện, máy không chạy mà chỉ phát ra tiếng "è è" hoặc "hú" lớn, sờ vào thấy nóng lên nhanh chóng.
Nguyên nhân thường gặp:
- Tụ điện (tụ khởi động) bị hỏng: Đây là nguyên nhân chiếm đến 80% trường hợp. Tụ điện là linh kiện hình trụ màu đen hoặc trắng, có nhiệm vụ tạo ra mô-men xoắn để khởi động motor. Khi nó bị yếu hoặc hỏng, motor sẽ không đủ sức quay.
- Kẹt trục bơm: Do lâu ngày không sử dụng, ổ bi bị rỉ sét hoặc có vật lạ kẹt cứng cánh quạt, làm trục không thể quay.
- Nguồn điện quá yếu: Điện áp sụt giảm mạnh (thường dưới 180V) khiến motor không đủ năng lượng để khởi động.
Cách khắc phục tại nhà:
Bước 1: Kiểm tra tình trạng kẹt trục của máy bơm. Ngắt điện, tháo nắp che quạt tản nhiệt ở đuôi máy. Dùng một chiếc tua-vít dẹt thử xoay cánh quạt nhựa. Nếu xoay nhẹ nhàng, trục không bị kẹt. Nếu thấy cứng, hãy thử xoay qua lại vài lần để phá vỡ điểm kẹt.
Bước 2: Thay tụ điện nếu thấy cần thiết. Nếu trục không kẹt, gần như chắc chắn là hỏng tụ. Hãy xem các thông số ghi trên tụ cũ (ví dụ: 10μF, 450V) và mua một tụ mới có chỉ số y hệt để thay thế.
Bước 3: Nếu đã thay tụ mà vẫn không được, hãy dùng đồng hồ VOM để đo điện áp tại ổ cắm xem có bị yếu không.
6. Bơm nước lên yếu, chập chờn, giật cục
Máy vẫn bơm được nước nhưng áp lực rất yếu, dòng chảy không đều, gây khó chịu khi sử dụng.
Dấu hiệu nhận biết:
Nước chảy ra khỏi vòi lúc mạnh lúc yếu, không ổn định, đôi khi có lẫn nhiều bọt khí.
Nguyên nhân thường gặp:
- Hở nhẹ đường ống hút: Tương tự lỗi 1 nhưng ở mức độ nhẹ hơn, không khí lọt vào một ít gây ra hiện tượng nước lẫn không khí.
- Cánh bơm bị mòn: Sau nhiều năm sử dụng, cánh quạt bằng nhựa hoặc đồng bị mài mòn bởi cát và nước, làm giảm khả năng tạo áp lực.
- Tắc nghẽn đường ống: Cặn bẩn, phèn bám vào thành ống lâu ngày làm giảm đường kính lưu thông của ống.
- Điện áp yếu: Motor không quay đủ tốc độ, dẫn đến áp lực nước yếu.
Cách khắc phục tại nhà:
Bước 1: Ưu tiên kiểm tra và làm kín lại toàn bộ đường ống hút trước tiên.
Bước 2: Kiểm tra lại điện áp nguồn. Cắm máy bơm vào một ổ cắm khác gần đồng hồ điện chính để loại trừ khả năng dây dẫn trong nhà bị yếu.
Bước 3: Nếu máy đã quá cũ (trên 5-7 năm), hãy cân nhắc việc thay thế cánh bơm mới hoặc súc rửa, thay thế đường ống bị tắc nghẽn.
7. Máy bơm bị nóng nhanh và có mùi khét
Đây là một dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng, cho thấy động cơ đang gặp vấn đề và có nguy cơ cháy.
Dấu hiệu nhận biết:
Vỏ motor nóng ran chỉ sau vài phút hoạt động, có thể cảm nhận hơi nóng bốc lên và ngửi thấy mùi khét đặc trưng của nhựa hoặc sơn cách điện bị cháy.
Nguyên nhân thường gặp:
- Chạy khô (chạy không có nước): Đây là kẻ thù số một của máy bơm. Khi không có nước để làm mát, nhiệt độ motor tăng rất nhanh, gây cháy phớt và cuộn dây.
- Quá tải: Máy bị kẹt ổ bi, kẹt cánh quạt khiến motor phải "gồng" lên để quay, sinh ra nhiệt lượng lớn.
- Sử dụng liên tục trong nhiều giờ: Hầu hết các máy bơm gia đình được thiết kế để hoạt động gián đoạn. Việc bắt máy chạy liên tục nhiều giờ liền sẽ gây quá nhiệt.
- Cháy cuộn dây đồng: Đây là hậu quả cuối cùng của các nguyên nhân trên, hoặc do chập điện.
Cách khắc phục tại nhà:
Bước 1: NGẮT ĐIỆN KHẨN CẤP! Để máy bơm nguội hoàn toàn, tuyệt đối không dội nước vào để làm mát.
Bước 2: Kiểm tra xem máy có bị mất nước đầu vào không? Trục bơm có bị kẹt không?
Bước 3: Nếu máy chỉ bị nóng do chạy khô nhưng chưa có mùi khét, hãy để nguội, mồi lại nước và cho chạy thử.
Cảnh báo: Một khi máy đã có mùi khét, gần như chắc chắn cuộn dây đồng bên trong đã bị tổn thương hoặc cháy. Trường hợp này không thể tự sửa, bạn cần mang máy đến cửa hàng hoặc xưởng chuyên quấn lại motor.
8. Chia sẻ mẹo hay để bảo trì, bảo dưỡng máy bơm nước định kỳ
Tiêu chí quan trọng là "Phòng bệnh hơn chữa bệnh". Để chiếc máy bơm hoạt động bền bỉ và hiệu quả, hãy dành chút thời gian bảo dưỡng định kỳ với những mẹo đơn giản sau từ chuyên gia:
- Vị trí lắp đặt lý tưởng: Luôn đặt máy bơm ở nơi khô ráo, thoáng mát, bằng phẳng và có mái che để tránh mưa nắng trực tiếp. Điều này giúp ngăn ngừa rỉ sét, ẩm motor và rò rỉ điện.
Lịch kiểm tra định kỳ (3-6 tháng/lần):
- Lắng nghe: Bật máy và lắng nghe tiếng động cơ. Bất kỳ âm thanh lạ nào cũng là một dấu hiệu sớm của sự cố.
- Vệ sinh: Dùng khăn khô hoặc chổi quét sạch bụi bẩn, mạng nhện bám quanh vỏ máy và quạt tản nhiệt. Một chiếc máy sạch sẽ sẽ tản nhiệt tốt hơn.
- Kiểm tra khớp nối: Dùng tay vặn thử các khớp nối, ốc vít ở đường ống và chân đế để đảm bảo chúng luôn chắc chắn.
- Giải pháp chống chạy khô: Nếu nguồn nước nhà bạn không ổn định, hãy đầu tư lắp đặt thêm một chiếc rơ le chống cạn. Đây là thiết bị thông minh sẽ tự động ngắt máy bơm khi phát hiện không có nước, bảo vệ máy khỏi nguy cơ cháy nổ.
- Tra dầu mỡ cho ổ bi: Với các dòng máy bơm lớn, việc tra mỡ định kỳ (1-2 năm/lần) cho ổ bi sẽ giúp máy chạy êm ái và tăng tuổi thọ đáng kể.
Xem thêm >>> Máy bơm chìm thân nhựa | giá bơm Waterco
CÔNG TY TNHH THUẬN HIỆP THÀNH
Địa chỉ: 1129/3 Lạc Long Quân, Phường 11, Quận Tân Bình, Tp HCM
CÔNG TY TNHH THUẬN HIỆP THÀNH
Địa chỉ: 1129/3 Lạc Long Quân, Phường 11, Quận Tân Bình, Tp HCM
Fax: (08) 6266 0505
Chuyên phân bán máy bơm cấp nước, hệ thống cấp nước pccc, Mua máy bơm thoát nước công nghiệp tại tphcm và toàn quốc. Liên hệ ngay để được báo giá máy bơm nước cho công trình
